martes, 13 de septiembre de 2011

Declaración Universal de los Derechos Humanos (en náhuatl de la Sierra de Zongolica)


TOTLALTIJPAJTLI TLANAWATIL KUALTILISTLI

  1. Nochtin tehuan tikualnesiski ika to sepan nemillis, inon kitosneki titlayeyejkolijki, tlen ika inon kipia tlen timoyekitaski, nosoh tlatlamantli to tlapohualli, maski okseh to tlapalli, okseh to tlayeyekol.

  1. Inon to sepan tlayeyekolis pohui itech nochi tlalltijpajtli, maski ojtlamantli to teutlajtol, anoso timasewalti, anosoh titlatekihuajki anosoh oksejkan to huey altepen.
  1. Nochtin tij pia tlen kualyoltoski, ti kahkatoski ihuan ti tlamalhuiltoski.

  1. Amika kualtis tech moaxkatis, axkatillistli san keni mo temaka, amo kualtis mochihuas.

  1. Amika kualltis tech kohkos, ihuan tech ihtlakos, ihuan tech tlahsolchihuas.

  1. Nochtin to temakixtillistli, kipia tlen mo ixmatis ij nowian.

  1. Makixtillistli semijka pampa tinochtin, amo kualltis ika tech chichikowiski, tlatlamantli.

  1. Tla amika amo tech semihta, kualtis se kitlahtlanis ma tech polehui tekpilloyan.

  1. Amika kipia chikawalistli tohpan, tech tsakuillis, tech tsakuas, ihuan tech kixtis itieh totlalpan kanin ti chanti.

  1. Tla tech tililia, mayeto te ixpan, ihuan nekati akin tech tililiah mayetokan san seh in tlajtol.

  1. Tla tech tililia ikah, kualtis ti mopolewiski, kampa kualtis se kihtos, amo seh kitewikillia, kampa amitla topan ma huetsi, amo kualtis tech tlayowiltiski, ipan ihtla tlen amo otijchijki.

  1. Amika kipiah tlen kihtas, ich to tlakayoh an itich to chanekahuan, to kallijtij, an nosoh kani to ahsian.

  1. Kualtis tiaski ihuan tihuitsih itich to huey altepen kampa se kualtis.

  1. Tla ihka to kotlapan nenehmi, kualtis se yaski itch okseh te altepen, pampa ma tech malhuih, san tehuan tij mopolilia tla amo tij tlakihta inin te palehui tlakuilolistli.

  1. Kualtis ti pohuiski itich okse altepetl, amo kualtis tech malhuillis, non seh tekihua.

  1. Kampa yi kualtis timonamijtiski, se kichihuas, amo kipia tlen kihtas, to essoh, to altepen an nososh to teo tlaneltokilis, sihuame ihuan tlakame, kipia san seh tlanahuatil, kampa ti monana ihuan ti mokahua, amika kipia tlen kihtas, kox ti sepan tietoski, ihuan ijkoh se yetos, to huey tekihua kipia tlen kimalhuis to chanekahuan.

  1. Ti nochtin kualtis tij piaski tlen to oaxka, amika kualtis tech kuillis.

  1. Kualtis ti motlayeyekoltiski, san ken tehuan tij nekiski ihuan tij patlaski an nosoh tij yankuiliski, to tlayeyekol,tlen to pakillis san ken tij nekiski ihuan se kiyeyekos san to seltih an nososh ihuan oksekime tojnihuan.

  1. Kualtis tij yeyekoski to tlayeyekolis ihuan tij kitoski ihuan nosoh intla yeyekolis oksekime toj nihuan, neppa okseki altepeme tlen ka ich tlaltijpajtli, tlen amo kualtis tech tsakuillis in tlatsakuill oksejki hueyhuey teh altepehuan.

  1. Kualtis ti mololloski ihuan ti molochoski san akin tlen kualti, ika yejyetollistli, nosoh nonijki amika tech chihualtis ma seh molocho.

  1. Kualtis timo tlayeyekoltiski kampa kualtis tij makixtiski to huey altepen, tehuan an nosoh okse tij pepenaski, kampa kualtis ti kin pehpenaski to tla kankahuan, kampa mo patlan tekihuajke, kampa impan seh tlajtos ika yejyetolistli.

  1. Ti nochtin sehsen tehuan topan tlajtos to tlanahuati, tlen ika ti yoltoski, machtililistli toj nihuan kampa kualtis seh sepan yoltos ika melajkayopan.

  1. Tlanahuatill kitohua, kemania, kani tijpepenaski tekitl tlen to pakillis, ihuan ma yej tlaxtlahua to tekipanoll, kampa ika seh monekuitlahuis ihuan to chanekahuan, ihuan moneki nochtin tlen ti tekipanohua makitlanikan, amo moneki ma seh kinchichijtah, nonijki moneki matimolochokan, kampa tij polehuiski to tekih.

  1. Tinochtin tlen ti tekiti kipia tlen timosehuiski, amo kipia tlen ti tekipanoski ij tliohua tlanessi, nonijki to sehuillis ma tech tlaxtlahuikan.

  1. An nossoh tehuan ihuan to chanekahuan, tlanahuatill kitohua ma seh yejyeto, ma seh mo yej tlamaka, to tlaken, to kallijtij, ihuan ma tech pahtikan kampa seh kokoliskui, nonijki ma tech palehui tlayeyekol, kampa amo se kualti tekiti, an nosoh amonka, anh nosoh seh mo kokohua, an nossoh yi ti kollmi, an nossoh tlen amo to nekillis, nochtin telpochtin ihuan ichpochtin kinpolehuia tlanahuatill, maski amo namijtiyojki in tahuan.

  1. Tlanahuatill kitohua ma seh hui ich kalltlamachtil, inin nemachtillistli, mochihuani ika chikahuak, inon kitosneki mo te tliokollia, ich kalltlamachtil tech ix tlamachtia ihuan tech nemachtia, to tahuan tech chikahuajtia ihuan kualtis kipepehnaski to machtilistli.

  1. Tijpia itich tlanahuatil kani kualtis se kasikamatis to ix tlamachtilistli, kampa seh yejyehtos iwan to ijniwan.

  1. Kampa nochi tlen kitohua inin tlanahuatil, tlen nikan mo ijtohua, ma moh malhui, mo neki ma seh yeyejto ti nochtin ij nohuian, ij kon ma moh chihua.

  1. Nochtin tijpia ihuan tlen toj nihuan ti kati ihuan yejhuan, kampa seh momakixtis, to yejnemillis ihuan to te tlakihtallis, kahkatolis ihuan in yejkualtilis oksekime.

  1. Amika tekihua, seh ollochol, nin seh tojnin, kualtis kimoaxkatis, inin huey tlayeyekol an nossoh kipolos inin pehualistli tlayeyekol.

¡Tlassojkamati huill miak, in mo ixpantsin!

No hay comentarios:

Publicar un comentario